PİRİNCİN TAŞLARI   Dünya çapında yeni tip Koronavirüs (Covid-19) salgınından etkilenen insanların sayısı 5,5 milyonu geçerken, 300 binin üzerinde insanın bu virüs yüzünden hayatını kaybetmesinin ardından, bazı bilim insanları Singapur'da başlattıkları ülkeler üzerindeki dikkat çekici bir araştırma yapmaya başlamışlar...   Singapur Teknoloji ve Tasarım Üniversitesi'nin yaptığı araştırmada yapay zekâ aracılığıyla salgının yayıldığı ülkelerde ne zaman biteceği belirlendi. Tabi dünya ülkeleri üzerinde yapılan bu araştırmaların içerisinde, ben, kendi ülkemi ilgilendirdiği için Türkiye ile ilgili bilgileri yazacağım…   Modellemenin iddiasına göre Türkiye'de Covid-19'un bitmesi için 120 günden fazla bir zaman olduğu, Koronavirüs'e karşı mücadelede bilim insanları zamanla yarışırken, salgına zamanında müdahale ederek takdir toplayan ülkelerden biri olan Singapur'da çarpıcı bir araştırma başlatıldı...   Singapur Teknoloji ve Tasarım Üniversitesi bünyesinde çalışmalarını sürdüren Veri Destekli İnovasyon Laboratuvarı (Data-Driven Innovation Lab.) yapay zekâ ve modelleme geliştirerek ülkelerde koronavirüs ile yapılan mücadeleler göz önüne alınarak Koronavirüs'ün etkisinin ne zaman azalacağını tespit etmeye çalıştı…     Kuruluş, “Covid-19'un Tahmini Takibi” ismi verilen araştırmada günlük vakalar, ölüm ve diğer tıbbi detaylarla istatistik bilimini ve epidemiyolojik modelleri bir araya getirdi…   Araştırmayı yürüten ekip, Covid-19 ile ilgili birçok bilinmez olduğunu ve insan davranışının dinamik yapısının da salgının yayılmasıyla ilgili değişken yaratabileceğini açıklayarak, “Bu veriler yüzde 100 net ve kesin değil, sadece mevcut şartlar altında bir öngörü. Bu veriler sadece gerçek geleceği şekillendirmek ve harekete geçmek için bir rehber olabilir” yorumunda bulunuyorlar...   Araştırmayı yürüten bilim ekibi, farklı modeller ve verilerden faydalandıklarını açıklarken, “Her bulaşıcı hastalığın bir yaşam döngüsü var. Salgının patlaması, hızla yayılması, yavaşlama hızı ve sona ermesi şeklindedir. Fakat salgında bu yaşam döngüleri ülkelere ya da bölgelere göre değişiklik gösterebiliyor. Orada yaşayan insanların aldıkları önlem ve tedbirlere göre de değişiyor…   Farklı ülkeler aynı anda farklı fazlarda olabiliyor. Örneğin 21 Nisan'da Singapur Başbakanı Hsien-Loong Lee, sokağa çıkma yasaklarını uzatırken, “İtalya Başbakanı Giuseppe Conte de 4 Mayıs'ta işletmelerin tekrar açılması planını yaptıklarını açıkladılar.” İtalya bu virüs’ten en çok zarar gören ülkeler arasında…   Singapur merkezli bilim ekibi hazırladıkları bir grafikle ülkelerde Covid-19'un ne zaman sona ereceğini modelledi. Kısa bir süre sonra yayından kaldırılan bu verilerin resmi ya da kesin bir gerçeklik sunmadığını aktaran bilim insanları kısa bir süre sonra bu verileri “iç kullanım” için kamuoyuna kapattı…   Türkiye’de 8 Eylül son gün gösteriyor ama!   Fakat yayınlanan veriler ve öngörüler, diğer ülkelerde de gündem oldu. Koronavirüs'le mücadele eden her ülke için hazırlanan özel grafiklerde, ülke verileri, detaylarla takvim ve plan yapıldı…   Singapurlu bilim insanları Türkiye ile ilgili olan öngörülerinde Türkiye Sağlık Bakanlığı ve Sağlık çalışanların özverili çalışmaları gösterilerek, 6 Mayıs 2020 tarihine kadarki verilerden alındığını yaptıkları çalışmaları açıkladı. Uzmanlar modellemeye göre Türkiye'de Covid-19'un bitmesi için yaklaşık 120 günlük bir süreye ihtiyaç duyulduğunu iddia etti. Hazırlanan grafikte Türkiye'de koronavirüs salgınının biteceği tarih olarak 8 Eylül 2020 gösteriliyor Ama Sağlık Bakanlığı ise yılsonunu gösteriyor…